खर्कोट धमाली कालिकोटको पचालझरना गाउँपालिका वडा नं २ मा पर्ने गाउँ हो । बिभिन्न समुदाय मिश्रीत बाक्लो बस्ती रहेको यो गाउँ पहाडी फेदमा सलाद जस्तै मिलेर बसेको छ ।

हामीले खर्कोट धमालीका गाउँलाई कर्णालीको प्रतिनिधि गाउँका रुपमा चित्रण गरेर यहाँको बस्तुस्थीतिको बारेमा कथाबस्तुमा अनुवाद गरेका छौँ । कर्णालीका यी बस्तीले नेपाली धर्म संस्कृतिको संरक्षण मात्रै गरेको छैनन्, नेपाली धर्म, संस्कृतिसँग सम्बन्धित सम्पदाहरूलाई समेत आफ्नो गोदमा सम्हालेर राखेका छन् ।

यस्ता संस्कृतिमा नयाँ पुस्ताको चासो नहुँदा लोप भएर जाने हुन् कि भन्ने चिन्ता को बिषय बनेको छ । कर्णालीको लोक संस्कृति, भाषा रीतिरिवाज संसारमै पृथक छ। यहाँका चाडपर्व, धर्म, रीतिरिवाज, भाषा संस्कृति अन्यत्रको भन्दा पृथक छ। यी सम्पदालाई आम नेपाली तथा विश्वलाई बुझाउन सके कर्णाली सांस्कृतिक, ऐतिहासिक तथा भौगोलिक विविधताको अध्ययन अनुसन्धानको केन्द्र बन्ने सम्भावना प्रबल छ।

कर्णालीमा गाइने झोडा, चुटिकलो, फाग, मागल, चरन, देउडा, रत्यौली गीत आजभोलि सुनिन छाडेको छ। विभिन्न अवसरमा यहाँ आयोजना हुने महोत्सव, चाडपर्व, विवाह, व्रतबन्ध, पूजाआजा, रुद्रीकथामा गाइने एवम् वाचन गरिने भिन्न प्रकृतिका गीत अहिले किंवदन्तीजस्तै बन्न थालेपछि पुरानो पुस्ता चिन्तित भएका छन्।

भिडियो कथा